โครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี จังหวัดจันทบุรี X

39. บ้านซับยี่หร่า หมู่ ๙ ตำบลวังใหม่ อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี

“ชมวัดซับยี่หร่า เดินป่าเขาทลาย วังใหม่น่าอยู่ เรียนรูคู่คุณธรรม น้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง”

ประวัติความเป็นมา

ชุมชนที่ร่มรื่นด้วยภาพสวนยางพารา และสวนผลไม้นานาชนิด เป็นหมู่บ้านต้นแบบที่ได้รางวัลดีเด่น “บ้านสวยเมืองสุข” ชาวบ้านเชื่อมโยงกันด้วยพุทธศาสนา โดยมีวัดซับยี่หร่าเป็นศูนย์รวมจิตใจ

วัดซับยี่หร่า

ไหว้พระขอพรพระพุทธชินราชภายในอุโบสถ พร้อมชมภาพจิตรกรรมเล่าเรื่องราวพระพุทธเจ้าสิบชาติ และภาพในหลวงรัชกาลที่ ๙ ขณะทรงผนวช วัดแห่งนี้งดงามด้วยสถาปัตยกรรมไทยที่ผสมผสานกับจินตนาการของพระครูปลัดพิทักษ์ ปภาโส เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน จนได้โบสถ์หลังแอ่นหนึ่งเดียวในโลก อีกทั้งยังเป็นแบบอย่างการอยู่ร่วมกันอย่างร่มเย็นเป็นสุข โดยวัดนำธรรมะเข้าสู่ชุมชนและชุมชนเจริญได้ด้วยชาวบ้าน

ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง

ตั้งอยู่ภายในลานกว้างด้านหน้าของโรงเรียนณรงค์ กิติขจร เป็นจุดแสดงผลิตภัณฑ์ชุมชนและจุดพักรับประทานอาหารพื้นบ้านจากวัตถุดิบท้องถิ่น

อาหารท้องถิ่น

“ไก่กระวาน” อร่อยด้วยวัตถุดิบท้องถิ่น “หน่อกระวาน” ซึ่งเป็นพืชท้องถิ่นที่พบได้มากบนเขาสอยดอย “ปลานิลแดดเดียว” ที่เลี้ยงในกระชังด้วยน้ำจากภูเขา “แกงเรียง” อร่อยด้วยผักสดนานาชนิด “ยำผักกูด” ผักท้องถิ่นที่ขึ้นตามป่าเขา และร่องสวนที่มีน้ำ “ขนมเจ้าบ้านเจ้าเรือน” ขนมต้มหลากสีที่ใช้สีจากธรรมชาติ

ผลิตภัณฑ์ชุมชน

ผักพืชผักริมรั้วนานาชนิด ชาเขียวใบหม่อน สละลอยแก้ว ขนุนทอด ทุเรียนอบ กล้วยฉาบ พริกไทยแห้ง ปลาร้านิล กะปิเคย สบู่สมุนไพรขมิ้นผสมน้ำผึ้ง

ศูนย์เรียนรู้โอทอป และสวนสาธิตเศรษฐกิจพอเพียง

สวนเกษตรปลอดสารพิษ และฟาร์มไก่ในโอบล้อมขุนเขา ทั้งสวนยางพารา สวนผลไม้ สวนพริกไทย สวนหมาก สวนพืชผักสวนครัวผสมผสาน และไก่อารมณ์ดีที่เลี้ยงด้วยอาหารธรรมชาติ ทำให้ไข่ไก่สีแดงสวย และเปลือกเนียนละเอียด พร้อมกิจกรรม เช่น กรีดยาง เก็บไข่ เก็บพริกไทย เก็บพืชผัก และการ “ปัดดอกทุเรียน” ด้วยพู่กัน เพื่อเร่งให้ติดดอกติดลูกเร็วขึ้น และทุเรียนเรียงตัวสวย ซึ่งเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของชาวสวนแถบนี้

ศาลเจ้าพ่อหินกอง น้ำตกหินกอง และฟาร์มปลานิล

มีตำนานว่าเล่ามีหินกองหนึ่งอยู่บนภูเขา ซึ่งชาวบ้านได้พากันล้มหิน แต่เช้าวันรุ่งขึ้นกลับพบว่าหินยังอยู่ที่เดิม ชาวบ้านจึงสร้างศาลด้วยความศรัทธา ส่วนน้ำตกหินกองมีน้ำใสเย็น ลงเล่นได้ตลอดปี ไม่ไกลกันยังมีฟาร์มปลานิลที่เลี้ยงด้วยน้ำธรรมชาติจากภูเขาด้วย

ข้อมูลติดต่อ

บ้านซับยี่หร่า หมู่ ๙ ตำบลวังใหม่ อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี

คุณทนง เห็นเจริญสุข โทร. ๐๘๙ ๘๗๐ ๔๔๓๕

40. บ้านเตาปูน หมู่ ๑ ตำบลช้างช้าม อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี

“ช้างข้ามในตำนาน ทางผ่านพระเจ้าตาก ช้อปของฝากศาลาริมน้ำ คุณค่าล้ำป่าชายเลน”

ประวัติความเป็นมา

บ้านเตาปูนเป็นชุมชนชุมเก่าแก่ที่ชาวบ้านยึดอาชีพประมงพื้นบ้านตลอดริมคลองพังราดมาตั้งแต่บรรพบุรุษแล้ว ลำคลองสายนี้อุดมสมบูรณ์ด้วยแหล่งทรัพยากรธรรมชาติ แหล่งอาศัยของเหยี่ยวแดง แหล่งผืนป่าชายเลน อีกทั้งเป็นเส้นทางเดินทัพของสมเด็จพระเจ้าตากสินเมื่อครั้งบุกโจมตีเมืองจันทบุรีเพื่อรวบรวมไพร่พล ก่อนเข้าโจมตีพม่าที่ จ.พระนครศรีอยุธยา จนไทยได้รับเอกราชเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๑๐ ด้วย

ศาลาริมน้ำคลองพังราด

เป็นจุดต้อนรับนักท่องเที่ยว จุดประทานอาหารท้องถิ่น จุดทำกิจกรรม และจุดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น

ล่องเรือชมวิถีชีวิตชาวบ้าน

ชมภาพป่าชายเลนยาวริมฝั่งคลองกว่า ๑,๘๐๐ ไร่ ชมจุดปล่อยเรือในเทศกาลแข่งเรือ ชมการดำน้ำลึก ๓-๔ เมตร ในช่วงน้ำขึ้นของชาวประมงเพื่อลงไปช้อนหอยนางรม โดยมีเพียงหน้ากากอันเดียว ปัจจุบันเหลือเพียงแห่งเดียวแล้วในจังหวัด ชมฟาร์มเลี้ยงหอยนางรมที่ชาวประมงจะนำ “ลูกปูน” มาห้อย เพื่อให้เกิดการวางไข่ ชม “ยกยอ” เพิงไม้ที่ยกตัวสูงเหนือลำคลองใต้ร่มไม้ ซึ่งชาวบ้านจะปล่อย “ยอ” ลงจนแตะพื้นเลน แล้วยกขึ้นเพื่อจับสัตว์น้ำ รวมทั้งชมภาพเหยี่ยวแดงคืนกลับรังยามเย็น

อาหารท้องถิ่น

“หอยนางรมสดพร้อมเครื่องเคียง” หอยตัวพอดีคำ รสชาติหวาน รับประทานกับยอดกระถิน หัวหอมเจียว พร้อมน้ำจิ้มพริกเกลือ หรือน้ำจิ้มซีฟู้ด และน้ำพริกเผาหอยนางรม “ซีฟู้ดจานรวม” ทั้งหอยพอก กุ้งย่าง และปลากระพงย่าง “ปลากระบอกกระวาน” ชูรสด้วยหน่อกระวาน “หอยหนีน้ำ” หอยจุ๊บแจงในแกงเผ็ดกะทิ ตบท้ายด้วยขนม “บัวลอยหางกระรอก”

ผลิตภัณฑ์ชุมชน

กั้งป่าโกงกางหรือกั้งก้ามป้อกแป๊ก ปลากระบอกให้ท่า หอยพอก ปูแสมดอง น้ำพริกกะปิคั่วและน้ำพริกเผาหอยนางรม กุ้งแห้ง ข้าวเกรียบหอยนางรม กล้วยฉาบและมันฉาบ กล้วยอบน้ำผึ้ง ผลไม้แช่อิ่ม ผักปลอดภัย น้ำสมุนไพร

ชมวิถีชีวิตเกษตรกร

สวนผลไม้

โดยเฉพาะทุเรียนหลายสายพันธุ์ ลำใย มังคุด ฯลฯ ซึ่งวงจรชีวิตจะเริ่มจากเมื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว จะพักต้น และบำรุง เพื่อรอคอยการผลิดอก การเบ่งบาน และการแตกช่อ ก่อนเก็บเกี่ยวอีกครั้ง

บ่อเลี้ยงกุ้งเลี้ยงปลา

ชมทิวทัศน์บ่อเลี้ยงปลากระพงขาว บ่อเลี้ยงปลาเก๋า บ่อเลี้ยงกุ้ง ฯลฯ ท่ามกลางทิวทัศน์ธรรมชาติ

ศาลพระเจ้าตากสิน

เป็นที่สักการะขอพร และเป็นอนุสรณ์ให้ทุกคนรำลึกถึงสมเด็จพระเจ้าตากสินที่ทรงกอบกู้เอกราชจากพม่าได้สำเร็จ

ข้อมูลติดต่อ

บ้านเตาปูน หมู่ ๑ ตำบลช้างช้าม อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี

คุณดนัย แซ่ตั้น โทร. ๐๘๑ ๙๔๙ ๒๑๘๙

41. บ้านหนองบัว หมู่ ๙ ตำบลกระแจะ อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี

“นมัสการเจ้าแม่บัวขาว เล่าตำนานเขาสำเภาคว่ำ เลิศล้ำบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ พิชิตถิ่นชาวเล”

ประวัติความเป็นมา

ชุมชนริมทะเลที่ดำเนินชีวิตด้วยการทำประมงพื้นบ้าน ทุกวันจึงมีอาหารทะเลสดจากเรือมาจำหน่ายนำรายได้เข้าสู่ครัวเรือน โดยเฉพาะที่หมู่บ้านสำเภาคว่ำ ณ สำนักปฏิบัติธรรมสำเภาคว่ำ มีพระประธานที่งดงาม พร้อมด้วยทิวทัศน์ทะเล ซึ่งจากบริเวณนี้สามารถนั่งรถซาเล้งไปยังจุดท่องเที่ยวสำคัญต่างๆ ได้สบาย

ชมวิถีชีวิตชาวบ้านแกะกุ้งหอยปูปลา

แม้ว่าท่าเรือใหญ่ของหมู่บ้านจะตั้งอยู่ที่ปากน้ำกระแจะในพื้นที่หมู่ ๑ แต่ก็มีท่าเรือเล็กๆ กระจายอยู่หลายแห่ง เพื่อความสะดวกของชาวประมงในการลากอวนขึ้นฝั่งตั้งแต่เช้ามืด เพื่อแกะกุ้งหอยปูปลาที่หามาได้ โดยเฉพาะปูม้า ชาวบ้านจะแกะชิ้นส่วนตั้งแต่ปูยังสดๆ โดยมีคำขวัญว่า “เปิดกระดองเห็นนม เปิดนมเห็นเนื้อ ขาวจัง อยากกินต้องลอง”

สักการะศาลเจ้าแม่บัวขาว

เป็นที่เลื่องลือว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ยิ่งนัก ชาวประมงจะมาขอพรให้ประสบโชคในการเดินเรือ ชาวบ้านจะขอโชคลาภต่างๆ และยังขอให้รอดพ้นจากการถูฏเกณฑ์ทหารด้วย

ปลูกป่าชายเลน

ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับกิจกรรมนี้คือช่วงน้ำลดราวเดือนพฤษภาคม – ตุลาคม ทั้งต้นโกงกาง และต้นแสม เพื่อเป็นแนวป้องกันคลื่นลม นอกจากนี้ ยังมีหอยปากเป็ดปรากฎตัวให้เห็นด้วย

การเผาถ่านหลุม

ทดลองทำถ่านด้วยตัวเอง โดยนำไม้มังคุด หรือไม้จากต้นกระถิน ต้นกะลา ต้นมะม่วง ฯลฯ เริ่มจากขุดหลุมให้ลึกพอที่จะฝังถังน้ำมันไม่มีก้นลงไป ก่อไฟที่ใต้หลุม นำไม้ลงเผา ปิดด้วยสังกะสี คอยสังเกตดีๆ ฟืนจะกลายเป็นถ่านไว้ใช้งานในครัวเรือน

บ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์

มีตำนานเล่าว่ามีเรือสำเภาลำหนึ่งมาคว่ำในทะเลแถบนี้ ชาวบ้านจึงตั้งชื่อชุมชนว่า “สำเภาคว่ำ” ต่อมามีบ่อน้ำจืดผุดขึ้นริมทะเล ช่วงน้ำขึ้น น้ำทะเลจะท่วมมิด แต่เมื่อน้ำลด น้ำยังคงจืดอยู่ ชาวบ้านได้อาศัยบ่อน้ำนี้ดื่มกินมาหลายชั่วรุ่นในสมัยที่ยังไม่มีน้ำประปา เพราะเป็นน้ำแร่ธรรมชาติที่ไหลมาจากภูเขา ติดกันมีศาลเจ้าที่ชาวบ้านมากราบไหว้ขอพร และยังเป็นจุดชมวิวทะเลด้วย

ขนมท้องถิ่น “ขนมเทียนน้ำสามสี”

คล้ายบัวลอย แต่ลูกโตกว่า ทำจากแป้งบัวลอยที่เติมสีธรรมชาติลงไป เช่น สีม่วงจากดอกอัญชัญ สีเขียวจากใบเตย ฯลฯ แล้วนำมาห่อกับไส้ขนมเทียนที่มีความเผ็ดนิดๆ ต้มกับกะทิที่เคี่ยวน้ำตาลทรายแดงไว้ อร่อย และมีที่นี่ที่เดียว